Karadağ, göçmenlerin Avrupa’ya ulaşmak için kullandığı önemli geçiş noktalarından biri. Çoğunlukla Asya ve Afrika’dan gelen göçmenler, Türkiye, Yunanistan, Arnavutluk gibi ülkeler üzerinden Avrupa Birliği’ne ulaşmaya çalışıyor. Bu süreçte Karadağ, hem geçiş yolları hem de göçmenlerin kısa süreli konaklama noktalarından biri olarak dikkat çekiyor.
Göçmenlerin Geçiş Güzergahları
Yerel bir taksi şoförünün Radio Free Europe’a (RFE) anlattıklarına göre, göçmenler genellikle gruplar halinde, dağlık ve erişilmesi zor alanları kullanarak Bosna-Hersek sınırına ulaşıyor. Şoför, bir ay önce iki Afgan’ı sınır yakınındaki Nikšić bölgesine bağlı Vilus köyüne götürdüğünü belirtiyor. Göçmenlerin aceleci tavırlarına dikkat çeken şoför, onların sınır kapısına varmadan araçtan indiklerini ve yürüyerek devam ettiklerini aktarıyor.
Göçmenler, genellikle yerel rehberlerin yardımıyla bu zorlu rotalarda ilerliyor. Şoför, “Ormanda onları bekleyen biri vardı. Bu rotayı daha önce de kullandıkları belliydi,” diyerek bu durumun organize bir hareketin parçası olduğunu ima ediyor.
Resmi Veriler ve Azalan Göçmen Sayısı
Uluslararası Göç Örgütü’nün (IOM) Temmuz-Eylül dönemine dair raporuna göre, göçmenlerin çoğu Arnavutluk’tan Božaj sınır kapısı üzerinden Karadağ’a giriş yapıyor ve Metaljka sınır kapısından Bosna-Hersek’e yöneliyor. Bu yıl, Karadağ’a giren göçmen sayısı geçen yıla göre %45 azaldı. İçişleri Bakanlığı (MUP), 2024’ün ilk 10 ayında yaklaşık 2.731 göçmenin kaydedildiğini açıkladı. Göçmenlerin çoğunluğunu Suriye, Pakistan ve Afganistan’dan gelenler oluşturuyor.
Frontex’in sınır gözetimine katkısı, bu düşüşte etkili faktörlerden biri olarak görülüyor. Ocak 2024’te başlayan Karadağ-Frontex ortak operasyonunda, sınır güvenliği için teknolojik ekipman ve uzman personel desteği sağlanıyor.
Göçmenler ve Yerel Halkın Sorunları
Göçmenler, sınır köylerinde yaşayan yerel halk için de endişe kaynağı. Nikšić bölgesindeki Balosave köyünden Milan Miljanić, göçmenlerin boş evlere ve kulübelere zorla girdiklerini belirtiyor. “Evimizi iki kez işgal ettiler, yiyecek hazırlayıp ormanda kayboldular,” diyor. Köy sakinleri, güvenliklerinden endişe ederek yetkililerden daha fazla önlem talep ediyor.
Pljevlja bölgesindeki köylerde benzer sorunlar yaşanıyor. Göçmenlerin evlere izinsiz girişleri nedeniyle mal güvenliklerinin tehdit altında olduğunu belirten köylüler, bu durumu protesto etmek için yolları trafiğe kapattı.
Göçmenlere Yardım ve Çözüm Önerileri
Yıllardır göçmenlere yardım eden “Bona Fide” isimli sivil toplum kuruluşundan Sabina Talović, göçmenlerin evlerini terk etmek zorunda kaldıklarını hatırlatarak, daha fazla empati ve dayanışma çağrısında bulunuyor. Talović, Pljevlja’da göçmenlere kısa süreli barınma ve destek sağlanabilecek bir kriz merkezi kurulması gerektiğini savunuyor.
Karadağ’da Göçmen Merkezleri
Karadağ’da göçmenler için iki kabul merkezi bulunuyor. Božaj’daki merkez, bu yıl yaklaşık 800 göçmeni barındırdı. Burada göçmenlere psikososyal destek, çeviri hizmetleri, giyim ve hijyen malzemeleri sağlanıyor. Podgorica yakınlarındaki Spuž’daki merkez ise kadınlar, aileler ve refakatsiz çocuklar için özel olarak tasarlandı.
Karadağ, 2022 yılında 8.000’den fazla göçmeni kaydetmişti. Ancak son veriler, göç akışının yavaşladığını gösteriyor. Yetkililer, insan kaçakçılığı ve sınır ötesi suçlarla mücadelede kararlılıklarını vurguluyor.
İçeriğin tamamını buradan okuyabilirsiniz.
16.12.2024
