Hırvatistan’ın ardından Karadağ’da da turistler için ciddi bir sorun haline gelen ATM ücretleri, tatilcilerin cüzdanlarını zorluyor. Özellikle yaz aylarında artan şikâyetlere göre, ülkedeki birçok ATM — bankalara ait olanlar dahil — yabancı kart kullanıcılarına %20’ye varan komisyonlar kesiyor. Üstelik Karadağ’da resmi döviz bürolarının bulunmaması, turistleri bu pahalı makineleri kullanmaya mecbur bırakıyor.
Karadağ’daki pek çok şehirde ve turistik bölgede kurulu olan ATM’lerin önemli bir kısmı Euronet gibi özel şirketlere ait. Bu cihazlar, “Dinamik Döviz Dönüşümü (DCC)” adı verilen bir sistemle işlem yapıyor ve kullanıcıya, kendi para birimiyle ödeme imkânı sunuyormuş gibi görünse de, gerçekte Avrupa Merkez Bankası kuruna kıyasla %10’a kadar daha kötü bir döviz kuru üzerinden işlem yapıyor.
İşlem Öncesi Ücret Görünmüyor, Sürpriz Faturalar Kaçınılmaz
Index.hr ve Forbes gibi yayınlara göre, Hırvatistan’daki benzer ATM’lerde 200 avroluk bir çekim işleminde, kullanıcıdan ek kesintilerle 240 avroya kadar para çekilebiliyor. Bu uygulamanın benzeri Karadağ’da da yaşanıyor. Ancak en büyük sorun, işlemin başında kullanıcıya toplam kesinti miktarının açıkça gösterilmemesi.
ATM menülerinin kafa karıştırıcı olması ve “yalnızca nakit” gibi daha avantajlı seçeneklerin alt menülerde gizlenmesi ise süreci daha da zorlaştırıyor.
Yerel Bankalar da Turistleri Koruyamıyor
Sorun yalnızca özel şirketlerle sınırlı değil. Karadağ’daki birçok yerel banka da yabancı kartlara yüksek ücretler yansıtıyor. Üstelik ülkede döviz bürosu sistemi olmadığından, kart kullanmak istemeyen ya da ATM kullanmaktan çekinen turistlerin başka seçeneği kalmıyor.
Hırvatistan’da da benzer bir sorun yaşanıyor. Hırvatistan Merkez Bankası, ülkedeki 4.271 ATM’nin %35’inin bankalara değil özel şirketlere ait olduğunu açıklarken, Hırvat Maliye Bakanı Marko Primorac, ulusal ATM ağı kurulması yönünde adımlar atılabileceğini duyurmuştu. Karadağ’da ise şu ana dek bu konuda resmi bir önlem alınmış değil.
Turistlere Pratik Tavsiyeler
Uzmanlar ve seyahat siteleri, Karadağ’a gelecek turistler için şu tavsiyelerde bulunuyor:
- Yanınızda yeterli miktarda nakit euro getirin – Karadağ euro kullanıyor ve nakit, birçok küçük işletmede hala öncelikli ödeme yöntemi.
- DCC (Dinamik Döviz Dönüşümü) teklifini reddedin – Kendi bankanızın kuru genellikle daha avantajlıdır.
- ATM ekranındaki komisyon bildirimlerini dikkatle okuyun – Gizli ücretlere dikkat edin.
- Banka logosu olmayan, renkli ATM’lerden (sarı, kırmızı, mavi vs.) uzak durun.
- Sadece para çekin – “bakiye sorgulama” gibi işlemler bile ücretli olabilir.
Karadağ’da yaz tatilini planlayanların, sürpriz finansal kayıplarla karşılaşmamak adına ödeme seçeneklerini önceden gözden geçirmesi ve mümkünse alışverişlerde kart yerine nakit euro kullanmayı tercih etmesi öneriliyor.
Kaynak: investitor – 15.06.2025
