Karadağ’da çalıştığınız sigorta günlerini Türkiye’de emeklilik hesabınıza eklemek mümkündür. Bu süreç, Türkiye ile Karadağ arasında 2021 yılında yürürlüğe giren Sosyal Güvenlik Anlaşması kapsamında düzenlenmektedir. İşte bu konuda bilmeniz gerekenler ve şartlar:
1. Sosyal Güvenlik Anlaşması Nedir?
Türkiye ile Karadağ arasında imzalanan Sosyal Güvenlik Anlaşması, her iki ülkede geçen sigortalı çalışma sürelerinin karşılıklı olarak tanınmasını sağlar. Bu anlaşma sayesinde, Karadağ’da çalıştığınız süreleri Türkiye’de emeklilik hesabınıza dahil edebilirsiniz.
2. Şartlar Nelerdir?
- Sigorta Sürelerinin Belgelendirilmesi: Karadağ’da çalıştığınız sürelerin belgelenmesi gereklidir. Bu, Karadağ’daki sigorta kurumundan (örneğin, emeklilik fonu veya sosyal güvenlik kurumu) alınacak hizmet dökümü veya çalışma belgeleri ile yapılır.
- İkamet veya Çalışma Kanıtı: Karadağ’da geçerli bir çalışma izninizin veya yasal ikametinizin bulunması gereklidir.
- Borçlanma Talebi: Türkiye’de Sosyal Güvenlik Kurumu’na (SGK) başvurarak yurt dışı hizmet borçlanması talep etmeniz gerekir. Bu başvuru sırasında:
– Hizmet belgelerinizi,
– Kimlik bilgilerinizi ve
– Borçlanma talep dilekçenizi sunmalısınız.
- Vatandaşlık Şartı: Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olmanız ya da bu hizmetlerin geçtiği tarihte Türk vatandaşı olmanız gereklidir. Çifte vatandaşlar da bu haktan faydalanabilir.
3. Borçlanma İşlemi Nasıl Yapılır?
- Başvuru Adresi: Türkiye’deki ikamet ettiğiniz SGK müdürlüğüne ya da yurtdışında Türkiye’nin konsolosluklarına başvurabilirsiniz.
- Borçlanma Miktarı: Borçlanma tutarı, başvuru sırasında belirlenen asgari ve azami günlük kazanç tutarına göre hesaplanır. 2024 yılı itibarıyla günlük borçlanma bedeli asgari ücretle değişmektedir.
- Ödeme Süresi: Borçlanma talebiniz kabul edildikten sonra SGK, ödeme yapmanız gereken tutarı size bildirir. Bu tutarı genellikle 1 ay içinde ödemeniz gerekir.
4. Hangi Süreler Borçlanılabilir?
- Çalışma süreleri,
- İşsizlik dönemleri (belli şartlarda),
- Kadınlar için doğum nedeniyle çalışılmayan süreler (çalışma varsa).
5. Türkiye’de Emeklilik Şartları
Borçlanılan süreler, Türkiye’deki prim ödeme gün sayısına eklenir. Emekli olabilmek için:
- Türkiye’de gerekli yaş şartını tamamlamanız,
- Toplam prim ödeme gün sayınızı doldurmanız gereklidir.
6. Belgeler ve Başvuru Süreci
- Karadağ’da çalıştığınız süreleri belgeleyen sigorta dökümü (Karadağ’daki sosyal güvenlik kurumundan alınır),
- Türkiye’ye dair kimlik belgeleri,
- SGK’dan alınan yurt dışı hizmet borçlanması formu.
7. Dikkat Edilmesi Gerekenler
- Borçlanma işlemi, sadece belirli sürelerle sınırlıdır. Bu nedenle, Karadağ’daki hizmet sürenizin tamamının emekliliğe eklenip eklenmediği konusunda SGK’dan detaylı bilgi alın.
- Ödemeyi zamanında yapmazsanız, borçlanma işleminiz geçersiz olur.
Karadağ’dan Yurtdışı Borçlanması Nasıl Yapılır?
Karadağ’da çalıştığınız sigorta günlerini Türkiye’de emeklilik hesabınıza eklemek için yurt dışı borçlanması yapabilirsiniz. Bu borçlanma kapsamında, 2024 yılı için belirlenen günlük en düşük borçlanma tutarı 300,04 TL’dir.
Borçlanma tutarı, başvuru tarihinde geçerli olan brüt asgari ücrete göre hesaplanır ve seçtiğiniz günlük kazancın %45’i olarak belirlenir. Bu oran, 1 Ocak 2024 tarihinden itibaren geçerli olup, borçlanma tutarları asgari ücretteki değişikliklere bağlı olarak güncellenmektedir.
Örneğin, 30 günlük bir borçlanma için ödenecek tutar şu şekilde hesaplanır:
- Günlük Borçlanma Tutarı: 300,04 TL
- Toplam Gün Sayısı: 30
- Toplam Ödenecek Tutar: 300,04 TL x 30 gün = 9.001,20 TL
Borçlanma başvurusu yaptıktan sonra, Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) tarafından size tebliğ edilen borç tutarını, tebliğ tarihinden itibaren en geç 3 ay içinde ödemeniz gerekmektedir. Bu süre içinde ödeme yapılmazsa, borçlanma işlemi iptal edilir ve yeniden başvuru yapmanız gerekir.
Borçlanma tutarları, asgari ücretin artışına bağlı olarak değişebileceğinden, güncel bilgiler için SGK’nın resmi duyurularını takip etmeniz veya doğrudan SGK ile iletişime geçmeniz önerilir.
Daha fazla bilgi ve başvuru desteği için SGK müdürlükleri veya yurt dışındaki Türk konsolosluklarına başvurabilirsiniz.
16.12.2024