TurkCham İcra Direktörü Volkan Gürsoy: “Türk yatırımcılar Karadağ’a sermaye, uzmanlık ve yenilik getiriyor.”
Karadağ, elverişli yasal çerçeveleri, stratejik konumu ve yabancı yatırımlara açıklığı sayesinde Türk yatırımcılar için giderek daha cazip bir destinasyon haline geliyor. Karadağ Türk Ticaret Odası (TurkCham) İcra Direktörü Volkan Gürsoy, Bankar’a verdiği röportajda, Karadağ’ın en önemli avantajlarından birinin yabancı yatırımcılara açık olması ve bu durumun basitleştirilmiş düzenleyici çerçeve ile düşük vergilere yansıdığını belirtti.
Bankar Portalı için konuşan Gürsoy, “Ayrıca, Karadağ’ın AB üyeliğine doğru ilerleme yoluyla ekonomik entegrasyona olan bağlılığı yatırımcıların güvenini artırıyor ve uzun vadeli büyüome fırsatları sağlıyor,” dedi.
Kendisiyle yaptığımız sohbette TurkCham’in Türk şirketlerinin işlerini nasıl kolaylaştırdığını ve iki ülke arasındaki ekonomik bağların güçlenmesine nasıl katkı sağladığını keşfediyoruz.
Karadağ’daki Türk yatırımlarının mevcut durumunu nasıl tanımlarsınız? Türk yatırımcıların en çok yatırım yaptığı sektörler hangileri?
Aslında, Türkiye’den doğrudan yatırımlar, Karadağ bağımsızlığını kazanmadan önce başlamıştı. Podgorica’daki ilk kamu-özel sözleşmesi 2006 yılında bir Türk inşaat şirketi ile Podgorica Belediyesi arasında imzalandı. Bu anlaşma sayesinde Podgorica’nın ilk kapalı halk pazaryeri Zeleni Pijaca ve Podgorica’nın ilk iş oteli hayata geçirildi.
Sonrasında, özellikle 2014 yılından sonra Türk yatırımcılar Karadağ’ı cazip bir yatırım destinasyonu olarak görmeye başladı. Yatırımların çoğu inşaat, altyapı, turizm ve gayrimenkul alanlarına odaklanıyor. 2023 yılı sonu itibariyle Türkiye ile Karadağ arasındaki ticaret hacmi 200 milyon avroyu aşarken, Türkiye’den gelen doğrudan yatırımlar da 500 milyon avroya ulaştı.
Türk yatırımcıların Karadağ’a yatırım yaparken karşılaştıkları başlıca avantajlar ve zorluklar nelerdir?
İki ülke arasındaki serbest ticaret anlaşması, her iki tarafa da gümrük vergisinden muafiyet sağlaması açısından büyük önem taşıyor. Bu sayede Karadağ’da Türk ürünleri daha uygun fiyatlarla satılabiliyor. Ayrıca Türkiye ve Karadağ’ın lojistik açıdan yakınlığı da ihracatçılar için değerli bir avantaj. Karadağ’ın kurumlar vergisi oranının AB ülkelerine göre daha düşük olması da Türk yatırımcıların Karadağ’a gelmeye teşviki ediyor.
Her iş ortamında olduğu gibi Karadağ’da da iş yapmanın zorlukları elbette var, ancak bunlar Türk yatırımcıların aşamayacağı sorunlar değil.
Son birkaç yılda Karadağ’da gerçekleşen en önemli Türk yatırımlarından veya projelerinden bazılarını sayabilir misiniz?
Doğrudan yatırım olarak Merit International grubunun Budva’da Merit Starlit otelini inşa ettiğini ve otel ile casinonun işletmesini devraldığını belirtebilirim. Ayrıca Karadağ genelinde çok sayıda Türk inşaat şirketimiz var. En büyük Türk şirketleri:
- Ziraat Bankası,
- Türk Hava Yolları,
- Pegasus Havayolları,
- Borsa İstanbul (BİST),
- Bar’daki Global Limanlar,
- Çınar Grup.
Karadağ’daki TurkCham, üyelerini nasıl destekliyor ve ülkedeki faaliyetlerini nasıl kolaylaştırıyor?
TurkCham Montenegro, Türk ve Karadağlı yatırımcılar ve şirketler arasında bir köprüe görevi görüyor. Her iki ülkeden şirketlerin iletişim kurmasına ve tüm iş ihtiyaçlarını çözmesine yardımcı oluyoruz. TurkCham, düzenleyici değişiklikler, yatırım fırsatları ve sektöre özel rehberlik dahil olmak üzere Karadağ piyasasına ilişkin önemli bilgiler sağlayarak üyelerini aktif olarak desteklemektedir. Oda, iş forumları, fuarlar ve ağ oluşturma etkinlikleri düzenleyerek Türk girişimcilerinin yerel ortaklarla bağlantı kurmasını kolaylaştırıyor, böylece hem ekonomilere fayda sağlayan işbirliklerini teşvik ediyor hem de üyelerine yeni müşteriler, tedarikçiler ve ortaklar bulma fırsatları sunuyor.
Bölgedeki Diğer Ülkelerle Karşılaştırıldığında Karadağ’daki İş Ortamını Türk Yatırımcılar Açısından Nasıl Değerlendiriyorsunuz?
Karadağ’ın en önemli avantajlarından biri, basitleştirilmiş düzenleyici çerçevesi ve düşük kurumlar vergisi oranları sayesinde yabancı yatırımcılara açık bir ortam sunmasıdır. Ayrıca, Karadağ’ın Avrupa Birliği (AB) üyeliğine doğru ilerlemesiyle ekonomik entegrasyona olan bağlılığı, yatırımcıların güvenini artırmakta ve uzun vadeli büyüme fırsatları sağlamaktadır.
Bölgedeki diğer ülkelerle karşılaştırıldığında Karadağ, iş kurma konusunda daha basit bir süreç ve daha az bürokratik engel sunarak girişimcilerin işlerini kurmasını ve büyütmesini kolaylaştırmaktadır. Turizm, enerji ve altyapı gibi sektörlere odaklanması, Türk yatırımcıların uzmanlık ve ilgi alanlarıyla örtüşmekte ve çok sayıda işbirliği ve yenilik fırsatı sunmaktadır.
Ancak, nispeten küçük bir iç pazar ve sınırlı iş gücü gibi zorluklar, stratejik bir yaklaşım gerektirmektedir. TurkCham olarak, Türk yatırımcıların Karadağ’ın sunduğu tüm fırsatlardan yararlanmasını sağlamak için ortaklıklar kurarak, ağ oluşturma imkanları sunarak ve pazar bilgileri sağlayarak bu zorlukların üstesinden gelmeye çalışıyoruz.
Karadağ’da Türk Yatırımcıların Karşılaştığı Spesifik Hukuki veya İdari Zorluklar Var mı? Varsa, Bunları Nasıl Çözüyorsunuz?
Karadağ genel olarak yatırımcılar için uygun bir ortam sunsa da, Türk yatırımcılar dış pazarlara girerken sıklıkla karşılaşılan bazı yasal ve idari zorluklarla karşılaşabilmektedir. Bu zorluklar çoğunlukla yerel yasaların yeterince bilinmemesinden, düzenlemelerin farklı yorumlanmasından ve zaman zaman yaşanan bürokratik gecikmelerden kaynaklanmaktadır.
Örneğin, inşaat ve diğer büyük projeler için izin alma süreci karmaşık ve zaman alıcı olabilmektedir. Ayrıca, Türkiye ve Karadağ arasındaki mevzuat veya vergi düzenlemelerindeki farklılıklar, dikkatli bir inceleme ve uyumlaştırmayı gerektirmektedir.
TurkCham olarak, üyelerimize Karadağ’ın yasal ve idari ortamı hakkında güncel bilgiler ve uzman rehberliği sunarak bu sorunları proaktif bir şekilde çözüyoruz. Yatırımcıların ihtiyaçlarına uygun uzman tavsiyelerine erişmelerini sağlamak için yerel hukuk ve finans uzmanlarıyla iş birliği yapıyoruz. Ayrıca, prosedürleri basitleştirmek ve verimliliği ve şeffaflığı teşvik eden politikaları desteklemek amacıyla Karadağlı yetkililerle yapıcı bir diyalog içindeyiz.
Özellikle Mevcut Ekonomik Zorluklar Bağlamında Karadağ’ın Gelecekteki Ekonomik Kalkınmasında Türk Yatırımcılar İçin Nasıl Bir Rol Görüyorsunuz?
Türk yatırımcılar, Karadağ’ın gelecekteki ekonomik gelişiminin şekillenmesinde, özellikle küreselleşmiş ve birbirine bağlı bir ekonominin zorluklarıyla başa çıkmada önemli bir role sahiptir. Kanıtlanmış deneyimleri, uyum yetenekleri ve güçlü girişimci ruhlarıyla Türk şirketleri, Karadağ’ın çeşitli kilit sektörlerindeki kalkınmasına katkıda bulunabilirler.
Karadağ ekonomisinin temel direği olan turizm, Türk yatırımcıların değer katabileceği önemli bir alanı temsil etmektedir. Türkiye’nin dünyaca ünlü bir turizm endüstrisi oluşturmadaki başarısından ilham alan Türk girişimciler, Karadağ’ın küresel bir destinasyon olarak çekiciliğini artıracak yenilikçi konseptler, altyapı geliştirmeleri ve yönetim uygulamaları getirebilirler.
Benzer şekilde, enerji ve altyapı da işbirliği potansiyeli yüksek sektörlerdir. Yenilenebilir enerji projeleri ve inşaat alanındaki deneyimleriyle Türk şirketleri, Karadağ’ın sürdürülebilir enerji çözümlerine geçişine ve altyapısını modernleştirmesine yardımcı olarak ek yatırım ve ekonomik faaliyetleri beraberinde getirebilir.
Ayrıca, tarım ve imalat gibi sektörlerde Türk yatırımcılar ileri teknoloji ve süreçleri uygulayarak verimliliği artırabilir ve yerel istihdam olanakları yaratabilirler.
Küresel enflasyon ve piyasa istikrarsızlığı gibi mevcut ekonomik zorluklar karşısında Türk yatırımcıların katılımı Karadağ ekonomisine istikrar getirebilir. Uzun vadeli yatırımlar yaparak ve ikili ticareti güçlendirerek, sadece sermaye değil, aynı zamanda uzmanlık ve inovasyon da getirerek Karadağ’ın bu belirsiz dönemleri aşmasına yardımcı oluyorlar.
Karadağ ile Türkiye Arasında Ekonomi ve Yatırım Alanında Gelecekteki İşbirliği Potansiyelini Nasıl Değerlendiriyorsunuz?
Karadağ ekonomik zorluklarla yüzleşmeye devam ettikçe ve kendisini Avrupa pazarına açılan bir kapı olarak konumlandırdıkça, Türkiye’nin kilit ortak olarak rolü daha da artacaktır. TurkCham olarak, diyaloğu kolaylaştırarak, sinerjileri belirleyerek ve karşılıklı yatırım için platformlar yaratarak bu iş birliğini güçlendirmeye kararlıyız.
Karadağ ile Türkiye arasındaki ortaklığın dinamik bir geleceği olduğuna inanıyoruz; her iki ülke de daha güçlü ekonomik bağlardan ve ortak refahtan faydalanacaktır.
TurkCham’in Karadağ’daki Planları ve Ülkedeki Türk Yatırımlarını Nasıl Daha Fazla Teşvik Etmeyi Planladığınız Hakkında Bize Daha Fazla Bilgi Verebilir misiniz?
Karadağ’daki TurkCham’ın, Türk yatırımlarını daha da güçlendirmek ve Türkiye ile Karadağ arasındaki ekonomik bağları derinleştirmek yönünde iddialı planları bulunmaktadır.
Ana odak noktamız, turizm, enerji, altyapı ve tarım gibi Türk uzmanlığının en büyük etkiye sahip olabileceği sektörlerin desteklenmesi olacaktır. Hedefli kampanyalar ve yatırım fırsatları sunumuyla bu fırsatları ön plana çıkarmayı ve Karadağ’a daha fazla Türk sermayesi çekmeyi planlıyoruz.
TurkCham, Karadağlı karar vericilerle açık iletişim hatlarını sürdürerek Türk yatırımcıların çıkarlarını temsil etmeye devam edecektir. Mevzuatla ilgili zorlukları çözerek ve iş dostu bir ortamı teşvik ederek Karadağ’ı Türk şirketleri için daha da çekici bir destinasyon haline getirmeyi hedefliyoruz.
Odak noktamız, bireysel projelerin ötesinde, her iki ekonomiye de fayda sağlayan uzun vadeli iş birliklerine kadar uzanmaktadır. Güven ve karşılıklı anlayış inşa ederek sürdürülebilir büyüme ve paylaşılan refah mirası yaratmayı hedefliyoruz.
TurkCham olarak bizi bekleyen gelişmelerden heyecan duyuyoruz ve Karadağ’daki Türk yatırımcıları destekleme kararlılığımızı sürdürüyoruz. Çabalarımız, ikili ilişkilerin güçlendirilmesi ve Karadağ’ın ekonomik kalkınmasına katkıda bulunulması yönündeki daha geniş vizyonlarla uyumlu olmaya devam edecektir.
Kaynak: bankar – 10.01.2025
