Karadağ İslam Birliği tarafından Türkiye’ye getirilen ve Memlükler dönemine ait olan el yazması Kur’an-ı Kerim’in restorasyon süreci tamamlandı. Yaklaşık olarak 14. yüzyıla tarihlenen tarihi Mushaf, Türkiye Yazma Eserler Kurumu Başkanlığı (TÜYEK) tarafından hem restore edildi hem de dijital ortama aktarıldı.
TÜYEK’in İstanbul Süleymaniye’deki merkezinde düzenlenen teslim töreninde, Kurum Başkanı Coşkun Yılmaz tarafından Kur’an-ı Kerim, Karadağ İslam Birliği Başkan Yardımcısı Behlül Kanaqi’ye teslim edildi.
“Asırlarca Korunarak Günümüze Ulaştı”
AA muhabirine açıklamalarda bulunan Behlül Kanaqi, Kur’an-ı Kerim’in Karadağ’ın kuzeyindeki Pljevlja (Taşlıca) şehrinde, 16. yüzyılın ikinci yarısında inşa edilen Hüseyin Paşa Camii’ne halkın okuyabilmesi için hediye edildiğini belirtti. Kanaqi, “Zaman içinde bazı bölümlerinde tamirat ihtiyacı doğdu. Daha önce Karadağ’da bazı müdahaleler yapıldı fakat Türkiye’de daha ileri düzeyde ve profesyonel bir restorasyon yapılabileceğine inandık” dedi.
Tarihi Mushaf’ın dijital ortama aktarılması ve gelecekte tıpkı basımının yapılabilmesi amacıyla TÜYEK’e teslim ettiklerini vurgulayan Kanaqi, “Bu Kur’an, sadece Karadağ İslam Birliği’nin değil, özellikle de Pljevlja’daki Müslüman cemaatin büyük bir gurur kaynağıdır. Yüzyıllar boyunca savaşlara, siyasi ve ekonomik zorluklara rağmen korunmuştur” diye konuştu.
Kanaqi, restore sürecinde katkıda bulunan TBMM Dışişleri Komisyonu Başkanı Fuat Oktay’a, TÜYEK Başkanı Coşkun Yılmaz’a ve Rami Kütüphanesi’ndeki Şifahane ekibine teşekkür ederek, “Kur’an-ı Kerim’in hem cildi hem dikişleri yenilendi, dijital ortama da aktarıldı. Ümitliyiz ki tıpkı basım sürecinde de bize destek verilecektir” ifadelerini kullandı.
“Kur’an’ın 14. Yüzyıla Ait Olduğu Tespit Edildi”
TÜYEK Başkanı Coşkun Yılmaz ise, Karadağ İslam Birliği ziyareti sırasında Kur’an-ı Kerim’in kendilerine gösterildiğini ve dijitalleştirilmesi yönünde talepte bulunulduğunu anlattı. Mushaf Türkiye’ye getirildiğinde, daha önce yapılan onarımların sağlıksız olduğu görüldü. TÜYEK uzmanları, Kur’an’ın kağıdı, cildi ve hattı üzerinde detaylı bir çalışma yürüttü.
Yılmaz, “Restoratörlerimiz büyük emek verdi. Kur’an’ın kağıdını, yazısını ve cildini orijinaline uygun şekilde onardılar. Dijital taraması da en üst düzeyde yapıldı. Ancak onarım sürecinde önemli bir keşif yaşandı. Karadağ İslam Birliği yetkilileri, Kur’an’ın daha yakın tarihlerde yazıldığını sanıyorlardı. Fakat uzmanlarımızın yaptığı analizler sonucunda bu Mushaf’ın 14. yüzyılda yazıldığı ve Memlükler dönemine ait olduğu tespit edildi” bilgisini verdi.
“Benzersiz Bir Sanat Eseri”
Diyanet İşleri Başkanlığı Mushafları İnceleme ve Kıraat Kurulu Başkanı Dr. Hafız Osman Şahin de Mushaf’a dair değerlendirmelerde bulundu. Kur’an’ın hattı ve tezhibi bakımından son derece özel detaylar taşıdığına dikkat çeken Şahin, “Bu Mushaf, Memlük döneminin sanatsal özelliklerini yansıtan çok kıymetli bir eser. Yeniden hayat bulmasına vesile olan TÜYEK’e teşekkür ediyorum. Aynı şekilde Karadağ’daki kardeşlerimize de bu Mushaf’ı asırlardır korudukları için şükranlarımı sunuyorum. İnşallah tıpkı basımı yapılarak oradaki kardeşlerimize ulaştırılır ve Karadağ’daki bu tarihi Mushaf herkes tarafından tanınır” dedi.
Kaynak: AA – 17.05.2025
