Karadağ’da 2010 ile 2024 yılları arasında tarımsal işletme sayısı ve hayvan varlığında ciddi düşüşler yaşandı.
Monstat verilerine göre, 2024’te ülkede 26.711 tarımsal işletme bulunurken, kullanılan tarım arazisi 248.279 hektara ulaştı. Ancak son 14 yılda işletme sayısı %31 azaldı.
Hayvancılıkta ise önemli gerilemeler göze çarpıyor: Sığır sayısı %14, koyun sayısı %27, keçi sayısı %18 oranında azaldı. Domuz sayısı da %22 gerilerken, kümes hayvanlarında ise %125’lik şaşırtıcı bir artış gerçekleşti.
Karadağ Tarım Kümesi Başkanı Boško Miličić, bu düşüşü, ekonomik zorluklara, yüksek üretim maliyetlerine, düşük alım fiyatlarına ve sektörde yeterince planlanmamış pazara bağlıyor. Ayrıca, uzun vadeli teşvik ve destek politikalarının eksikliğinin çiftçilerin sektörden uzaklaşmasına neden olduğunu söylüyor.
Miličić, özellikle kırsal alanlardaki demografinin olumsuz seyrettiğine dikkat çekiyor. Çiftlik sahiplerinin ortalama yaşı 60’ın üzerinde ve gençler, altyapı eksikliği, eğitim ve sağlık hizmetlerine erişim zorlukları nedeniyle köyleri terk ediyor. Bu durum hayvancılığın küçülmesini hızlandırırken, Karadağ’ın gıda üretiminin sürdürülebilirliğini de tehdit ediyor.
Hayvancılıktaki düşüşün sadece ekonomik değil, ekolojik etkileri de bulunuyor. Tarım arazilerinin yeterince kullanılmaması, meraların bakımsız kalması ve biyolojik çeşitliliğin zarar görmesi gibi sonuçlar ortaya çıkıyor. Bu durum, hem doğal çevrenin hem de kırsal toplumların yaşam kalitesinin olumsuz etkilenmesine yol açıyor.
Hayvancılık Birliği Başkanı Milko Živković ise devletin tarıma yönelik uzun süredir devam eden ilgisizliğinin bu tablonun oluşmasında önemli bir rol oynadığını vurguluyor. Eğer hızlı ve somut önlemler alınmazsa, düşüşün daha da derinleşeceğini belirtiyor.
Uzmanlar, Karadağ’da hayvancılığın toparlanması için kapsamlı bir strateji geliştirilmesi gerektiğini ifade ediyor. Bu stratejinin genç çiftçilere yönelik teşvikleri, pazarın düzenlenmesini, kırsal altyapının iyileştirilmesini ve yerli ürünlerin desteklenmesini içermesi gerekiyor.
Kaynak: bizniscg – 08.07.2025
