Avrupa Birliği (AB) Genişleme Komiseri Marta Kos, AB’nin genişleme sürecinin artık sadece teknik bir detay olmaktan çıkıp jeopolitik bir öncelik haline geldiğini vurguladı. Kos, Karadağ’ın AB üyelik müzakerelerini 2026 yılı sonuna kadar tamamlayabileceği öngörüsünde bulundu.
Slovenya Radyo Televizyonu’nun Radyo 1’ine konuşan Kos, Ukrayna’daki savaşın gölgesinde ilk kez bir ülkeyle müzakere yürütüldüğüne dikkat çekerek, dış güçlerin süreci baltalama çabalarına işaret etti. AB’nin günümüzde güvenlik, savunma ve küresel istikrar gibi kritik konularda da sorumluluk üstlenmesi gerektiğini belirtti.
Sırbistan’ın Avrupa Yolculuğunda Duraksama
Kos, Sırbistan’ın AB yolculuğunda bir duraksama yaşandığını ve son dönemdeki protestoların halkın değişim arzusunu yansıttığını ifade etti. Sırbistan Cumhurbaşkanı Aleksandar Vučić ile gerçekleştirdiği görüşmenin zorlu ancak gerekli olduğunu belirten Kos, odak noktalarının seçim ve medya reformları olduğunu dile getirdi. Vučić’in taahhütlerini yerine getireceğine dair söz verdiğini ancak AB’nin somut adımlar beklediğini vurguladı. Kos, mevcut durumda Sırbistan’da Vučić dışında müzakere yapabilecek başka bir aktörün olmadığını da sözlerine ekledi.
Sosyal medya platformu X’teki bir paylaşımına yönelik eleştirilere değinen Kos, 280 karakterin bir konuşmanın karmaşıklığını tam olarak yansıtamayacağını kabul etti. Sivil toplumla daha iyi iletişim ve desteklemenin önemine dikkat çeken Kos, Sırbistan’daki sivil toplum kuruluşlarına 16 milyon avroluk ek yardım yapılacağını duyurdu.
Kos’tan Sırbistan’a Net Mesaj: Hukukun Üstünlüğü Şart
Kos, Sırbistan’ın ancak hukukun üstünlüğünü, medya özgürlüğünü güçlendirmesi ve yolsuzlukla mücadele etmesi halinde AB üyesi olabileceğini net bir şekilde ifade etti. Vatandaşların “istikrarsızlık” sorununa ve duyarsızlaşma riskine dikkat çekti.
Diğer Batı Balkan Ülkelerine Farklı Yaklaşımlar
Kosova, Bosna-Hersek (BiH) ve Gürcistan için farklı bir yaklaşım, daha fazla kararlılık ve daha net bir strateji gerektiğini belirten Kos, Bosna Hersek’in potansiyeli olduğunu ancak etnik temelli karar alma mekanizmalarının süreci yavaşlattığını söyledi. Arnavutluk’un ise 2027 yılı sonunda bitiş çizgisine ulaşabileceği tahmininde bulundu.
Üye Ülkelerin Rolü Kritik
Kos, üye ülkelerin katılım konusunda nasıl oy kullanacağının büyük önem taşıdığını vurguladı. AB’nin hukukun üstünlüğünün, özgürlüklerin ve insan haklarının hakim olduğu bir alan olarak kalması gerektiğini dile getiren Kos, “Komiserin görevi hem hükümetler hem de vatandaşlar nezdinde güven oluşturmaktır” dedi.
Krizlere rağmen AB’nin çözüm üretebildiğini ve bu nedenle birçok kişi için umut kaynağı olduğunu belirterek sözlerini tamamladı.
Kaynak: CDM – 27.03.2025
