Karadağ Geçen Yıl 772 Milyon Avroluk Gıda İthal Etti

Karadağ geçen yıl 772 milyon avro değerinde gıda ithal etti, bu da bir önceki yıla göre 30 milyon avro veya yüzde 3.7 oranında bir artık anlamına geliyor. Karadağ İstatistik Kurumu verileri göre 2024’e ait gıda ithalatı verileri paylaşıldı.

Karadağ, gıda ihtiyacının çoğunu, benzer iklim ve tarım ve gıda üretimi koşullarına sahip komşu ülkeler Sırbistan, Bosna-Hersek, Arnavutluk ve Hırvatistan’dan ithal ediyor. Ancak, Karadağ sofralarına her kıtadan gıda ulaşıyor. Bu nedenle Kırgızistan ve Kanada’dan fasulye, Fas’tan domates, Kıbrıs’tan patates, Güney Kore’den lahana, Mısır’dan soğan, Yeni Zelanda’dan sığır eti ve Endonezya, Tayland ve hatta Falkland Adaları’ndan bazı et ürünleri ithal ediyor.

Canlı koyun ve keçi ithalatına milyonlarca euro

Canlı sığır ithalatı 39 milyon avroya yapılırken, bunun büyük kısmı 20,6 milyon avroluk kısmı Hırvatistan’dan, 17,3 milyon avroluk kısmı ise Sırbistan’dan sağlandı. Karadağ ayrıca 6,3 milyon değerinde canlı keçi ve koyun ithal ediyor. Bunun 5,9 milyonunu Sırbistan’dan, 354 binini ise Hırvatistan’dan ithal ediyor.

Sadece Danimarka’dan 416 bin canlı domuz ithal etti. Canlı tavuk ve diğer kümes hayvanlarının tamamına yakını 926 bin avro bedelle Sırbistan’dan 1 milyon avroya yakın bedelle ithal edildi.

Toplam 151,8 milyon avro değerinde taze, soğutulmuş ve dondurulmuş et ithalatı yapıldı.

Taze ve soğutulmuş sığır eti 21,2 milyon avroya ithal edildi; bunun büyük kısmı Hollanda’dan 9,7 milyon, Sırbistan’dan 4,7 milyon, İtalya’dan 3 milyon, Hırvatistan’dan 1,4 milyon avro… Ayrıca Japonya’dan 70 bin, Uruguay’dan 48 bin, Avustralya’dan 31 bin, İrlanda’dan 14 bin, hatta Arjantin’den 8 bin avroya geldi.

Dondurulmuş sığır eti ise 11,2 milyon avroluk ithalatla en çok Brezilya’dan, 5 milyon avroyla Kosova’dan, 1,3 milyon avroyla Paraguay’dan ithal edilirken, aynı zamanda 401 bin avroyla Yeni Zelanda’dan, 234 bin avroyla ABD’den ve 163 bin avroyla Japonya’dan ithalat gerçekleştirildi.

Domuz eti için 83 milyon, tavuk için 31 milyon harcandı

Domuz eti konusunda, İspanya 28,8 milyon avro ile en büyük tedarikçi. Ardından Hollanda 23 milyon, Almanya 17,2 milyon, Hırvatistan 6,4 milyon ve Avusturya 4,6 milyon avro ile geliyor. İlginç bir şekilde, bir zamanlar bölgenin en büyük domuz eti üreticisi olan Sırbistan’dan sadece 365 bin avroluk bir ithalat yapılmış.

Dondurulmuş tavuk ve diğer kümes hayvanı etleri için ise Bosna-Hersek 11,4 milyon avro ile lider durumda. Ardından Ukrayna 6,4 milyon, Brezilya 4,5 milyon, Sırbistan 4,9 milyon ve Tayland 929 bin avro ile geliyor.

Et ürünleri konusunda ise Sırbistan 13,2 milyon avro ile zirvede. Ardından Bosna Hersek 7,2 milyon, Hırvatistan 6,9 milyon, Kuzey Makedonya 3,9 milyon, İtalya 3,2 milyon, İspanya 2,6 milyon avro ile geliyor. Çin, Tayland, Endonezya ve hatta Falkland Adaları’ndan da et ürünleri ithal ediliyor.

Süt, süt ürünleri ve yumurta ithalatı ise toplamda 83,3 milyon avroya ulaşmış.

22 milyonluk süt ithalatı, 30 milyonluk peynir ithalatı

Normal süt konusunda Bosna-Hersek 15,8 milyon avro ile açık ara lider. Ardından Sırbistan 5,3 milyon avro ile geliyor. Diğer ülkelerden gelen ithalat miktarları ise oldukça düşük.

Ekşi süt ve yoğurt ithalatında ise yine Bosna-Hersek 10,5 milyon avro ile en büyük tedarikçi. Ardından Sırbistan 6 milyon avro ile geliyor. Hırvatistan ise 978 bin avro ile üçüncü sırada yer alıyor.

Peynir ithalatında ise Almanya 14,6 milyon avro ile lider konumda. Ardından Sırbistan 6,7 milyon avro ile geliyor. İtalya, Hırvatistan, Slovenya ve Bosna Hersek’ten de peynir ithalatı yapılıyor.

Bal ithalatında ise Sırbistan 989 bin avro ile neredeyse tüm ithalatı karşılamış durumda.

36 milyon avroluk sebze ithalatı

Taze Sebze İthalatı

Karadağ, toplam 36 milyon avro değerinde taze sebze ithalatı gerçekleştirmiş. Bu ithalatın büyük bir kısmı komşu ülkelerden geliyor. Sırbistan 10,7 milyon avro ile en büyük tedarikçi konumunda. Ardından Arnavutluk 6,3 milyon avro ile geliyor. Türkiye ise 3,7 milyon avro ile üçüncü sırada yer alıyor. Hollanda, Yunanistan, Fransa ve İtalya da önemli miktarda taze sebze tedarikçileri arasında yer alıyor.

Patates İthalatı

Karadağ’ın patates ithalatı da oldukça dikkat çekici. Geçen yıl 16 ülkeden toplam 4,2 milyon avro değerinde patates ithalatı yapılmış. En fazla ithalat Fransa’dan yapılmış, 1,8 milyon avroya ulaşmış. Ardından Hollanda 982 bin avro ile geliyor. Sırbistan, Almanya ve Arnavutluk da önemli patates tedarikçileri arasında yer alıyor.

Domates İthalatı

Domates ithalatı ise 11 ülkeden toplam 8,4 milyon avro değerinde gerçekleşmiş. En fazla ithalat Arnavutluk’tan yapılmış, 2,3 milyon avroya ulaşmış. Ardından Sırbistan 2,2 milyon avro ile geliyor. Türkiye ise 2,1 milyon avro ile üçüncü sırada yer alıyor.

Soğan İthalatı

Her çeşit soğan için 21 ülkeden toplam 3,1 milyon avro ithalat yapılmış. En fazla ithalat Sırbistan’dan yapılmış, 1,3 milyon avroya ulaşmış. Ardından Hollanda 636 bin avro ile geliyor. Arnavutluk ise 393 bin avro ile üçüncü sırada yer alıyor.

Diğer Sebzeler

Taze lahana ithalatı 16 ülkeden toplam 1,5 milyon avro değerinde gerçekleşmiş. Arnavutluk, Sırbistan, İspanya, İtalya, Güney Kore ve Fas önemli lahana tedarikçileri arasında yer alıyor. Salatalık ithalatı ise Arnavutluk ve Sırbistan’dan yapılmış, toplam 2 milyon avro değerinde. Kuru fasulye ithalatı ise Kırgızistan, Mısır, Sırbistan, Polonya, Kanada ve Arjantin’den yapılmış, toplam 1,77 milyon avro değerinde.

Meyve İthalatı

Geçtiğimiz yıl armut ve elma ithalatına 5,8 milyon avro harcanmış. En fazla ithalat Sırbistan’dan yapılmış, 2,2 milyon avroya ulaşmış. Ardından Bosna-Hersek 1 milyon avro ile geliyor.

Hem Almanya’dan hem de Çin’den zeytinyağı ithal edildi

Zeytinyağı: Karadağ, 2.2 milyon avro değerinde zeytinyağı ithalatı gerçekleştirmiş. İthalatın büyük çoğunluğu İtalya’dan (%82) geliyor. Arnavutluk, Yunanistan ve Hırvatistan gibi komşu ülkeler de önemli tedarikçiler. İlginç bir şekilde, Karadağ’ın zeytinyağı ithalatında Almanya ve Çin gibi ülkeler de yer alıyor. Bu, Karadağ’ın zeytinyağı tüketiminin arttığını ve yerli üretim ihtiyacını karşılayamadığını gösteriyor.

Bira: Karadağ, 23.8 milyon avro değerinde bira ithalatı gerçekleştirmiş. İthalatın büyük kısmı Sırbistan’dan (%74) geliyor. Bosna-Hersek ve Fransa da önemli ithalat kaynakları. Bu durum, Karadağ’da yerli bira üretiminin yetersiz olduğunu ve komşu ülkelerden gelen bira markalarına olan talebin yüksek olduğunu gösteriyor.

Şarap: Karadağ, 13.6 milyon avro değerinde şarap ithalatı gerçekleştirmiş. İthalatın büyük kısmı İtalya (%26), Fransa (%20) ve Sırbistan (%18) tarafından karşılanıyor. Yeni Zelanda ve İsviçre gibi ülkelerden yapılan küçük çaplı ithalat, Karadağ’da farklı şarap türlerine olan ilgiyi gösteriyor.

Şişelenmiş su için 67 milyon euro ödendi

Karadağ, doğal kaynaklarıyla zengin bir ülke olmasına rağmen, geçen yıl doğal şişelenmiş su ithalatına 15 milyon avro harcadı. Bu su, toplamda 18 ülkeden satın alındı.

İthalatın detayları şu şekilde:

Sırbistan: 13,5 milyon avro ile en büyük tedarikçi.
Bosna-Hersek: 450 bin avro.
İtalya: 352 bin avro.
Hırvatistan: 182 bin avro.
Diğer ülkelerden gelen ithalat:
Fiji: 4,8 bin avro.
Norveç: 3 bin avro.
Ukrayna: 15 bin avro.
Türkiye: 6 bin avro.
Gürcistan: 5,8 bin avro.

Ayrıca, tatlandırıcılı veya tatlandırıcısız gazlı şişe suları için 52,8 milyon avro harcandı. Bu ithalatın büyük kısmı 36,3 milyon avro ile yine Sırbistan’dan yapıldı. Diğer önemli tedarikçiler ise şöyle:

Hırvatistan: 2,8 milyon avro.
Avusturya: 1,7 milyon avro.
Arnavutluk: 1,6 milyon avro.
Bosna-Hersek: 1,2 milyon avro.
Hollanda: 1,1 milyon avro.
Romanya: 1 milyon avro.

26 ülkeden tuz ithalatı yapıldı

Karadağ, Ulcinj Tuzlası’nın 12 yıldır tuz üretmemesi nedeniyle, tuz ithalatında önemli bir değişim yaşadı. Artık bu ülke, tuzun 26 ülkeye büyük bir ihracatçısı olmaktan çıkıp, ithalatçı konumuna geldi.

Geçtiğimiz yıl toplamda 1,8 milyon avro değerinde tuz ithal edildi. İthalatın detayları ise şu şekilde: