Karadağ açıklarında büyük beyaz köpekbalığına ait nadir bir gözlem kaydedildi. Balıkçı Gojko Mitrović, sabah saatlerinde kıyıdan yaklaşık 12 kilometre uzaklıkta ve 115 metre derinlikte, genç bir büyük beyaz köpekbalığı (Carcharodon carcharias) ile karşılaştı. Köpekbalığı görüntülendikten sonra denize geri bırakıldı. Olay, Karadağ Üniversitesi Deniz Biyolojisi Enstitüsü tarafından doğrulanarak kamuoyuna açıklandı.
Uzmanlar, büyük beyaz köpekbalığının Akdeniz’de doğal olarak yaşayan bir tür olduğunu, ancak günümüzde oldukça seyrek görüldüğünü vurguluyor. Enstitü, son 30 yılda Karadağ kıyılarında sadece üç kez büyük beyaz köpekbalığına rastlandığını bildirirken, kamuoyunda oluşabilecek korkuya karşı da şu hatırlatmada bulundu:
“Bu tür kolayca korku yaratabiliyor. Ancak Adriyatik’teki son saldırı 2008 yılında gerçekleşti ve ölümcül bir sonuç doğurmadı. Gerçek şu ki, köpekbalıklarının insanlara saldırma ihtimali son derece düşüktür.”
Aynı günlerde medyada sıkça yer bulan bir diğer açıklamada ise, Adriyatik’te 33 farklı köpekbalığı türünün varlığı teyit edildi. Bunların bir kısmı sürekli olarak bu sularda yaşarken, bazıları dönemsel olarak göç ediyor. Mavi köpekbalığı en sık rastlanan tür olurken, kum köpekbalıkları, dev köpekbalıkları, vatozlar ve zaman zaman da büyük beyazlar, Adriyatik ekosisteminin doğal bir parçası olarak karşımıza çıkıyor.
Gelişmiş Teknoloji, Artan Görünürlük
Uzmanlara göre son yıllarda köpekbalığı gözlemlerinin artması, türlerin sayısının artmasından değil, teknolojinin yaygınlaşması ve denizde daha fazla insan bulunmasından kaynaklanıyor. Su altı kameraları, drone’lar ve sosyal medya, bu gözlemleri daha görünür kılıyor.
Karadağ Üniversitesi’nden Dr. Ilija Ćetković’e göre köpekbalıkları, Durmitor’da bir ayıya ya da Lovćen’de bir kurda rastlamak kadar doğal canlılar. Yani Adriyatik’te varlıkları şaşırtıcı değil, bilakis ekolojik denge için kritik öneme sahip.
Vatandaşlara Çağrı: Bildirin, Ancak Panik Yapmayın
Büyük beyaz köpekbalığı gibi bazı türler yasalarla korunuyor ve zarar verilmesi kesinlikle yasak. Bu nedenle uzmanlar, vatandaşları köpekbalığı, vatoz ve kimeralara ait gözlemleri #sendtheshark projesi kapsamında yetkililere bildirmeye davet ediyor.
Kıkırdaklı balıklar sınıfına ait bu türler, gezegenin en çok tehdit altındaki omurgalıları arasında yer alıyor. Türlerin üçte birinden fazlası yok olma tehlikesiyle karşı karşıya ve hepsi deniz ekosisteminin sağlığında önemli roller üstleniyor.
Önlem Alın, Ancak Korkuya Kapılmayın
Uzmanlar, vatandaşların sorumlu davranmalarını ve şu temel önlemleri uygulamalarını öneriyor:
- Şafak vakti ya da alacakaranlıkta denize girmeyin.
- Balıkçı teknelerinin yakınında veya kıyıdan uzak bölgelerde yüzmekten kaçının.
- Sakin kalın; suya giren her köpekbalığı tehlikeli değildir.
Florida Doğa Tarihi Müzesi’nin verilerine göre, 2024 yılında dünya genelinde sadece dört ölümcül köpekbalığı saldırısı kaydedildi. Bunların hiçbiri Adriyatik’te yaşanmadı. Yani panik yapılacak bir durum yok, ancak bilinçli olmak ve doğaya saygılı davranmak şart.
Kaynak: CDM – 21.06.2025
