Karadağ, pandemi sonrası yakaladığı güçlü ekonomik büyümenin ardından 2024 yılında %3’e gerileyen GSYİH artışıyla daha dengeli bir büyüme sürecine girdi. Dünya Bankası’nın bugün yayımladığı Batı Balkanlar Düzenli Ekonomik Raporu’na göre, 2025 yılında da büyümenin aynı seviyede kalması bekleniyor. Bu öngörü, ağırlıklı olarak özel tüketim ve yatırımlardaki artışa dayanıyor.
Raporda, Pljevlja termik santralinin geçici kapatılmasının enerji ithalatını artıracağına dikkat çekilirken, gerçek net ücretlerdeki artış, kredi büyümesi ve güçlü işgücü piyasası performansı sayesinde ekonomideki ivmenin korunacağı ifade ediliyor.
Enflasyonda Belirgin Düşüş
2023 yılında %8,6 seviyesinde olan enflasyon, 2024’te %3,4’e gerileyerek önemli bir düşüş gösterdi. Dünya Bankası, bu düşüşün önümüzdeki yıllarda da devam etmesini bekliyor: Enflasyonun 2025’te %2,9, 2026’da ise %2,3 seviyesine inmesi öngörülüyor.
Cari Açık ve Dış Finansman Riski
Rapora göre, 2025 yılında cari açığın %18,5’e yükselmesi bekleniyor. Bu artışın temel nedeni olarak enerji ithalatındaki büyüme gösteriliyor. Açığın yalnızca üçte birinden biraz fazlasının net doğrudan yabancı yatırımlarla finanse edilmesi, kalan kısmın ise yeni borçlanma yoluyla karşılanacağı belirtiliyor.
Yoksullukla Mücadele ve Sosyal Politikalar
Karadağ’da yoksulluğun 2027 yılına kadar %7,5’e düşmesi öngörülüyor. Raporda, yoksulların çoğunluğunu uzun süreli işsizler, öğrenciler ve iş gücüne katılmayan bireylerin oluşturduğu, bu kesimin özellikle kuzey bölgelerde yoğunlaştığı vurgulanıyor.
Dünya Bankası, yoksullukla etkin mücadele için sürekli ekonomik büyüme ile birlikte hedefli sosyal politika müdahalelerinin hayata geçirilmesi gerektiğini belirtiyor.
Mali Disiplin ve Borç Sürdürülebilirliği Öne Çıkıyor
Tahminlere göre, bütçe açığı 2025 yılında GSYH’nin yaklaşık %4’üne çıkacak ve 2027’ye kadar kademeli olarak %3,6’ya düşmesi bekleniyor. Kamu borcunun ise 2027 itibarıyla GSYH’nin yaklaşık %65,8’ine ulaşacağı öngörülüyor. Bu kapsamda, 2025-2027 döneminde karşılaşılacak yüksek finansman ihtiyaçları ve dış borçlanmadaki maliyetler göz önünde bulundurulduğunda, mali disiplinin sürdürülmesi kritik önem taşıyor.
Dünya Bankası, ilave mali konsolidasyon önlemlerinin Karadağ’ın mali pozisyonunu güçlendireceğini vurguluyor.
Sheldon: “Yapısal Reformlar Sürdürülebilir Büyüme İçin Şart”
Dünya Bankası Bosna-Hersek ve Karadağ Ülke Müdürü Christopher Sheldon, şu değerlendirmede bulundu:
“Karadağ ekonomisi son dört yılda dirençli ve istikrarlı bir büyüme sergiledi. Ancak artan küresel belirsizlikler, büyüme beklentilerini zorlaştırıyor ve yeni riskler ortaya çıkarıyor. Uzun vadeli, kapsayıcı ve sürdürülebilir büyüme için mali disiplinin korunması ve temel yapısal reformlarda ilerleme kritik önemde.”
Kaynak: CDM – 28.04.2025
