Karadağ Maliye Bakanlığı, 2024 yılında bütçe gelirlerinde kayda değer bir artış yaşandığını ve bu büyümenin ülkedeki ekonomik faaliyetlerin canlanmasının yanı sıra, harcanabilir gelirdeki artışın bir sonucu olduğunu açıkladı. Bakanlık, gelirlerdeki bu yükselişin halkın yaşam standardını da olumlu yönde etkilediğini belirtti.
Bütçe Gelirlerinde %7,3 Artış
Bakanlık tarafından paylaşılan ön verilere göre, 2024 yılı bütçe gelirleri 2,76 milyar avroya ulaşarak, tahmini Gayri Safi Yurt İçi Hasıla’nın (GSYH) %37,8’ini oluşturdu. Bu rakam, 2023’e kıyasla 188,6 milyon avro ya da %7,3 oranında bir artışı temsil ediyor.
Tek seferlik gelirler hariç tutulduğunda ise bütçe gelirlerinde 333,8 milyon avro, yani %14 oranında daha fazla artış kaydedildi.
Vergi Gelirlerinde Önemli Yükseliş
Geçtiğimiz yıl boyunca bütçe gelirlerindeki artışta en büyük payı Kurumlar Vergisi, Gelir Vergisi, Katma Değer Vergisi (KDV) ve Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) aldı.
- Kurumlar Vergisi: 214 milyon avro toplandı. Bu rakam, 2023’e kıyasla 62,7 milyon avro (%41,4) ve revize edilen planın 8,3 milyon avro üzerinde gerçekleşti.
- Kişisel Gelir Vergisi: 88,2 milyon avroya ulaşarak, önceki yıla göre 21,7 milyon avro (%32,7) artış gösterdi.
- Katma Değer Vergisi (KDV): 1,22 milyar avro olarak gerçekleşti. Bu, 2023’e göre 163,3 milyon avro (%15,4) artış anlamına geliyor.
- Sosyal Güvenlik Katkıları: 584,7 milyon avro toplandı; bu da 2023’e göre 9 milyon avro fazla.
- Özel Tüketim Vergisi (ÖTV): 368,6 milyon avro olarak kaydedildi. Bu rakam, önceki yıla göre 45,5 milyon avro artış gösterdi. En büyük artış mineral yağlar ve türevlerinden sağlanırken, tütün ürünlerinden elde edilen gelir de önemli ölçüde arttı.
Sermaye Harcamalarında Artış
2024 yılı sermaye bütçesi, planlanan miktarın %106’sına ulaşarak 251,17 milyon avro seviyesinde gerçekleşti. Bu rakam, bir önceki yıla kıyasla 62,15 milyon avro (%32,9) daha fazla oldu.
Yalnızca Aralık 2024’te ise sermaye harcamaları 93,91 milyon avroya ulaştı. Bu, planın %225,9’una denk gelirken, Aralık 2023’e göre 33,37 milyon avro (%35,5) daha yüksek bir gerçekleşmeye işaret etti.
Bütçe Açığı Planın Altında Kaldı
Maliye Bakanlığı, 2024 yılı bütçe açığının beklenenden daha düşük gerçekleştiğini duyurdu. Bütçe açığı 230,9 milyon avro olarak kaydedilirken, bu rakam GSYH’nin %3,2’sine denk geliyor. Açığın, planlanan miktardan 4,5 milyon avro daha az olduğu belirtildi.
Cari harcamalarda ise planlanan miktarın üzerinde bir gerçekleşme görüldü. 49,9 milyon avroluk cari harcama fazlası, öngörülen 34,3 milyon avroluk fazlayı 15,5 milyon avro aşmış oldu.
“Altın Mali Kural” Uygulandı
Bakanlık, bu sonuçlarla birlikte Karadağ’ın Bütçe ve Mali Sorumluluk Kanunu’nda belirtilen “altın mali kural”a uygun davrandığını vurguladı. Bu kurala göre, devlet yalnızca sermaye projelerinin finansmanı ve borç ödemeleri için borçlanabiliyor. Cari harcamaların cari gelirleri aşmaması gerektiğine dikkat çekildi.
Ayrıca, tütün piyasasındaki usulsüzlüklerle mücadele kapsamında atılan adımların da sonuç verdiği açıklandı. Sigara cirosunun 2023’e göre yaklaşık 94 ton arttığı, dumansız tütün ürünleri satışlarının ise 1,5 milyon paketin üzerine çıktığı belirtildi.
Kaynak: vijesti – 24.02.2025
